Rehberler
Toplumsal cinsiyet eşitliğinin önündeki engelleri aşarak, gerçek bir toplumsal dönüşümü tetiklemek, kadınların ve LGBTlerin, eğitim, çalışma hayatı ve karar alma mekanizmaları başta olmak üzere toplumsal hayatın her alanına eşit katılımını sağlamak, yani kısaca toplumsal cinsiyet eşitliğine ulaşmak için medya çalışanları neler yapabilir?
Rehberler bölümünde, Türkiye’de ve dünyada bu soruya yanıt vermek amacıyla hazırlanmış çalışmalardan bir seçki sunuyoruz.
Kadın Odaklı Hak Haberciliği
Tümü
Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği
Ağustos 2016
Türkçe
2014 yılında yılında kurulan dernek, cinsel şiddet (tecavüz, cinsel taciz, sarkıntılık, istenmeyen cinsel temas içeren, ancak bunlarla sınırlı olmayan, bir dizi taciz edici ve şiddet içeren davranış) konusunda çalışan en yetkin örgütlerin başında geliyor. Cinsel şiddetle ilgili topluma zarar veren yanlış algı ve inanışların kırılmasını, dönüşmesini sağlamak ve medya emekçilerine cinsel şiddet olaylarının haberleştirilmesinde yol […]
EFJ / IFJ
2015
Türkçe
1995’te Birleşmiş Milletler Dördüncü Dünya Kadınlar Kongresi’nde Pekin Deklarasyonu’nun kabul edilmesiyle, kadınların ilerlemesi için medyanın daha fazla katkı yapma olanağı yaratılmış oldu ve hemen ertesinde de eşitliğin nasıl sağlanacağına ilişkin özel tavsiyeler sıralandı. Sonuç olarak bir çok basın-yayın ve gazetecilik sendikası toplumsal cinsiyet eşitliğini gündem ve çalışma programlarına ekledi. Bu rehber Uluslararası Gazeteciler Federasyonu’nun (IFJ) […]
Anita Ramšak
2013
Türkçe
Toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı medya haberciliği ilkeleri, medyanın dünyayı toplumsal cinsiyet eşitliğini gözeterek tasvir etme ve bu sayede daha kapsayıcı, daha eşitlikçi toplumlar yaratma çabasını desteklemek üzere oluşturuldu. İlkeler, her biri toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı haberciliğin bir veçhesine karşılık gelecek şekilde, dört bölüm olarak hazırlandı. Bölüm 1: Medyada kadınlarla erkekleri, insan deneyimlerine ve toplumsal kompozisyona […]
Lgbti Odaklı Hak Haberciliği
Tümü
Kaos GL & Pembe Hayat
Temmuz 2014
Türkçe
Kaos GL ve Pembe Hayat derneklerinin gazeteciler için hazırladığı bu rehberde Türkiye’de LGBTİ’lere yönelik politikalar anlatılarak, toplumsal cinsiyet eşitliğini gözetmek için hangi söylemlerin kullanılması gerektiği, şiddet ve intihar haberlerinin nasıl yazılacağı, haber kaynakları, haberde fotoğraf kullanımı, özel yaşamın gizliliği gibi konularda önerilerin sıralandığı rehberde, bir de LGBTİ kavramları sözlüğü bulunuyor.
GLAAD
Ekim 2016
İngilizce
ABD’de lezbiyen, gey, biseksüel, trans ve interseks (LGBTİ) bireyler tarafından LGBTİ’lerin medyadaki tasvir ve temsilini izlemek amacıyla kurulan sivil toplum kuruluşu GLAAD, bu rehberi özellikle ana akım medya kuruluşlarında çalışan gazetecilerle, magazin habercileri için hazırlamış. Rehber LGBTİ kişilerin medya tarafından olumsuz, basmakalıp temsillerini ve onlarla ilgili onur kırıcı materyal veya cinsiyetçi dil kullanımını önleme amacını güdüyor.
NUJ
2014
İngilizce
1907’den beri faaliyet gösteren ve dünyanın en büyük gazetecilik sendikalarından biri olan İngiliz Gazeteciler Sendikası (NUJ), görsel, işitsel ve dijital medya ayrımı gözetmeksizin tüm medya çalışanları için, LGBTi haberleri konusunda haber yazımından, içerik üretimine, başlık ve spot yazımından, düzeltmenliğe her çeşit gazetecilik faaliyeti için referans olacak ilkeleri sıralamış.
Toplumsal Cinsiyet Odaklı Barış Haberciliği
Tümü
Kvinna till Kvinna
Kasım 2015
İngilizce
İsveç kadın hakları örgütü Kvinna till Kvinna Vakfı tarafından hazırlanan bu 14 sayfalık çalışmada, çatışmaların toplumsal cinsiyet bağlamında daha derinlikli bir bakış açıyla haberleştirilmesi için pratik bilgiler yer alıyor. Kitapçıkta ayrıca, yazılı ve görsel basındaki uygulamaları izlemek üzere, eğitim amaçlı da kullanılabilecek bir bölüm var.
Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA)
Mart 2015
İngilizce, Arapça
Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu tarafından Suriye krizi bağlamında hazırlanmış bu ilk rehber, uluslararası etik prensipler üzerinden mağdurların, ailelerinin ve içinde bulundukları sosyal çevrenin güvenliğini, mahremiyetini ve haysiyetini zedelemeden haber yapma tekniklerine yer veriyor. Kitapta, ilgili kavramlar ve terminoloji, karşılaşılabilecek etik ve pratik sorunlar ile toplumsal cinsiyet temelli şiddet ile mücadele eden ve hayatta kalanlara destek […]
Afrika Birliği, BM
Temmuz 2017
İngilizce
Afrika Birliği’nin Birleşmiş Milletler ortaklığıyla hazırladığı rehber, çatışma sırasında ve sonrasındaki dönemlerde habercilik yapan Afrikalı gazeteciler için hazırlanmış. Amaç barış gazeteciliğini toplumsal cinsiyet odaklı hak haberciliğiyle birlikte yaygınlaştırabilmek. Not: Güney Asya ülkeleri için UNESCO’nun katkılarıyla hazırlanmış, benzer bir gazetecilik el kitabını şuradan inceleyebilirsiniz.