(İng: gender analysis; İsp.: analisis con perspectiva de genero)

Bir süreç ya da görüngünün, kadın ve erkeği etkileyen cins temelinde iş bölümü, üretken olan ve olmayan etkinlikler, kaynak ve imkanlara erişim ve denetim ve sosyo-ekonomik ve çevresel etkenler gibi temel konular da dahil olmak üzere kadın ve erkek rolleri ele alınarak çözümlenmesi. Cins çözümlemesi ayrıca kalkınmanın kadın ve erkek üzerindeki ayrı ayrı etkilerinin sistematik bir biçimde araştırılmasıyla da ilintilidir. Bu çözümleme cins temelinde ayrıştırılmış verilere- örneğin, bağımsız bir değişken olarak cinsiyet ve işin nasıl bölüştürüldüğü ve değerlendirildiğine ilişkin bilgiler dayanır. Cins çözümlemesi ırk, sınıf, etnik köken, cinsel tercihler ve yaş gibi çeşitli ve içi içe geçmiş değişkenleri göz önünde tutar.

Bağlam Örneği. “Cins çözümlemesi, kazanımları yalnızca ekonomik terimlerle ölçen ve şu ya da bu şekilde malum “akma teorisi”ne dayanan kalkınma modellerini sorguluyor. “Akma teorisi”ne göre, hane ya da aile gibi toplumsal yapıların yada cemaat örgütlenmelerinin başındakilerin eline geçen kazançlar bu yapılarda yer alan herkese “akar”. Ancak, cemaat ya da hane içi ilişkiler eşitlikçi olmayıp iktidar ve statü egemenliği altındaki karmaşık sistemlere dayandıklarından bu teorinin iş görmediği defalarca kanıtlanmıştır.”  (Oxfam Cins Eğitimi El Kitabı, s. 8)

“Cins çözümlemesine yeterince ilgi gösterilmeyişi, mali piyasalar ve kurumlar, emek piyasaları, akademik bir disiplin olarak iktisat, ekonomik ve toplumsal altyapı, vergi ve sosyal güvenlik sistemleri gibi ekonomik yapıların yanı sıra aileler ve hanelerde de kadınların katkı ve kaygılarının “görmezlikten gelinmesine varır.” (Dördüncü Dünya Kadın Konferansı  Eylem Platformu, paragraf 155)