Fotoğraf: Canva

Haberin Kürtçesi için tıklayın

Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu, UNFPA Türkiye’nin yeni raporuna göre, Türkiye’de yaşayan her iki mülteci kadın ve kız çocuğundan biri “çok pahalı” olduğu için hijyenik regl ürünlerine ulaşamıyor.

Rapora göre hijyenik ürünlere ulaşamayan kadınlar şu ürünleri kullanmak zorunda kalıyor:

• Peçete/bez/havlu
• Çocuk bezi
• Pamuk
• Eski kumaş parçaları
• Yalnızca iç çamaşırı

Her 5 kadından 1’i hijyenik olmadığı halde bu ürünleri yıkayıp bir sonraki regl döneminde yeniden kullanıyor.

Her gün 800 milyondan fazla kadın regl oluyor

UNFPA Türkiye’ye göre her gün dünyada 15-49 yaşları arasındaki 800 milyondan fazla kadın regl oluyor. Bir kadın ömrünün ortalama 7 yılı boyunca adet görüyor. Menstrual hijyen ürünlerine erişim temel bir insan hakkı olmasına karşın dünya genelinde milyonlarca kadın ve kız çocuğu, regl döneminde ihtiyaç duydukları ürünlere ulaşamıyor ve özellikle de kırılgan gruplar, ömürleri boyunca regl yoksulluğu ile mücadele ediyor.

Dünyanın en fazla mülteci nüfusunu barındıran ülkesi konumundaki Türkiye, 3,6 milyonu geçici koruma altındaki Suriyeliler olmak üzere toplamda 4 milyona yakın mülteci ve sığınmacıya ev sahipliği yapıyor. Mültecilerin dörtte biri ise üreme çağındaki kadınlar ve kız çocuklarından oluşuyor.

Türkiye’de yaşayan mülteci kadınlar ve kız çocuklarının menstrüel hijyen yönetimi ile ilgili bilgi, durum ve uygulamalarını, regl yoksulluğunun boyutunu ve bunun altında yatan nedenlerin güncel durumunu değerlendirmek amacıyla yapılan “Türkiye’deki Mülteci Kadınlar ve Kız Çocuklarında Menstrüel Hijyen Yönetimi” araştırmasına göre, regl dönemi ortalama 12-13 yaşlarında başlıyor.

“Annem nasıl takacağımı söylemedi”

Ancak kırılgan gruptaki kız çocuklarının yarısından fazlası bu sürece, hiçbir bilgisi olmadan adım atıyor.

Araştırmaya katılan 15-18 yaş grubundaki Suriyeli bir genç kız “”Kanama ne, adet ne hiç bir bilgim yoktu. Geldiğinde 5. sınıftaydım. Anneme dedim; Anne ben ölüyorum. Annem ‘al bu bezi tak’, dedi. Ama nasıl takacağımı söylemedi” diyor.

Aynı yaş grubundaki Iraklı bir genç kız ise “12 yaşındaydım. Hiç kimse konuşmamıştı benimle. Korktum. Çok uzun bir süre kimseye söyleyemedim” ifadelerini kullanıyor.

Kültürel baskılar

UNFPA Türkiye’nin raporu, menstürasyonun damgalanma boyutuna da dikkat çekiyor. Buna göre, araştırmaya katılan her 3 kadından 1’i regl olduğu için dalga geçilmekten/zorbalık görmekten endişeleniyor. Araştırmaya katılan kadınlar; “Seçim şansım yok, ailem neyi uygun görürse”, “Güvenilir/yerel satıcıda yok”, “Kültürel açıdan kabul görmüyor” ifadeleriyle regl yoksulluğunu besleyen kültürel baskıların da altını çiziyor.