Makale ve Tezler

Fotoğraf: 1 Mayıs 2019, Ankara, Kaos GL TÜİK’in yıllık enflasyonu açıklamasının ardından: İktisatçılar, ekonomiyi, cinsiyet eşitsizliğini yok sayarak yorumlamayı sürdürüyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) dün (5 Mayıs)  yıllık enflasyonu yüzde 70 açıkladı TUİK’in doğruluğu tartışmalı verilerine göre bile üç haneliye doğru yuvarlanan enflasyon, Enflasyon Araştırma Grubu’na (ENAG) göreyse yüzde 158. Yani bugün yirmi yaşındaki lubunyanın […]

Elif Küçük Durur’un makalesi “Sporda Cinsiyetçilik ve Haber Metinlerinde Kadın Sporcuların Temsili”, toplumsal cinsiyete dayalı eşitsizlik yapısının spor alanına yansımasını inceliyor. Spor alanının eril bir karakteri olduğunu vurgulayan makale, hem örgütse hem de katılım bağlamında niceliksel ve niteliksek olarak sorunlu olarak değerlendiriyor. Makaleye göre, erkek egemenliği spor medyası tarafından meşrulaştırılıyor. Hürriyet, Milliyet, Sabah ve Akşam […]

 Fotoğraf: Evrim Kepenek/bianet Makalenin İngilizcesi için tıklayın bianet Mart 2022 erkek şiddeti çetelesine göre, Adana’da erkekler, iki kadını öldürdü en az 10 kadını yaraladı. Adana Kadın Platformu ve Ekmek ve Gül Adana Grubu’ndan avukat Sevil Aracı, bianet için Adana’da artan erkek şiddeti çetelesi üzerine yazdı. TIKLAYIN – Erkekler Mart’ta 25 kadını öldürdü TIKLAYIN -Erkek şiddeti Mart […]

Manşet görseli: bianet 2015 Erkek Şiddeti Çetelesi/ Yağmur Karagöz Bu son bölümde daha çok erkek şiddeti türlerinden yaralama, dövme, saldırı, cinsel saldırı/taciz, tecavüz, kaçırma, tehdit, seks ticareti ve gasp üzerine konuşacağız. Erkek faillerin özellikleri, her şiddet türüne dair bulgular, gözlemler. * Şiddete maruz kalanların fail erkeklerden daha yaşlı olması şiddeti arttırıyor. Yani fail erkeğin göreli […]

Manşet görseli: bianet 2015 Erkek Şiddeti Çetelesi/ Yağmur Karagöz Bu son bölümde daha çok erkek şiddeti türlerinden yaralama, dövme, saldırı, cinsel saldırı/taciz, tecavüz, kaçırma, tehdit, seks ticareti ve gasp üzerine konuşacağız. Erkek faillerin özellikleri, her şiddet türüne dair bulgular, gözlemler. * Şiddete maruz kalanların fail erkeklerden daha yaşlı olması şiddeti arttırıyor. Yani fail erkeğin göreli […]

Görsel: bianet Erkek Şiddeti Çetelesi/ Yağmur Karagöz bianet Erkek Şiddeti Çetelesi sayısal dökümlerinden edinilen veri seti betimleyici (tanımlayıcı) bir istatistisel analizinde ilk yanıt bekleyen soru: Ne oluyor? Çünkü  “şiddetin durumu”nu tespit etmek durumundayız. Bu nedenle şiddet türlerini tanımladık, şiddet sayıları ve bu sayıların şehir nüfuslarına bölünmesiyle elde edilen oranları bulduk.  Sonuçlar tablo ve grafiklerle gösteriliyor. […]

Görsel: bianet Erkek Şiddeti Çetelesi/ Yağmur Karagöz  * Kadın cinayetleri ve erkek şiddeti toplam sayılara ve oranlara göre yapılan analizler farklı sonuçlar veriyor. * Nüfusça büyük ve gelişmişlik seviyesi göreli yüksek şehirlerde kadın katli dahil erkek şiddeti sayıları daha fazla iken, oransal anlamda daha az gelişmiş ve az nüfuslu şehirlere göre daha düşük. * Bir […]

Makale, Noah Baumbach’ın yazıp yönettiği Marriage Story filmini feminist eleştirel söylem analizi ile inceliyor. Makale, filmde süreç içinde eril kamusal alanda var olmaya çalışan Nicole’ün kendi arzusu ve ihtiyaçları doğrultusunda bir dizi karar alabilen, kendini ifade edebilen özgür bir birey haline geldiği, Baumbach’ın yarattığı senaryonun içerisinde egemen ideolojiye yönelik eleştiriler getirdiği sonucuna varıyor.

Tüketim ile cinsiyet rollerinin birlikte nasıl işlediğini çözümlemeyi amaçlayan araştırma, 2020 Ocak-Ekim aylarını arasında yayınlanan reklamları inceliyor. Çalışma basılı ve dijital dergilerde bulunan ve kozmetik ürünler ile birlikte insan bedenlerinin/kısmi beden resimlerinin görüntülendiği reklamları inceliyor. İçerik analizi yöntemi ile, veriler SPSS 22 programına girilerek veri analizi gerçekleştiren araştırma, cinsiyet rolleri ve reklamın içeriğinin uyuştuğunu bulguluyor.

Tuğçe Artar ve Ayşe Tekdal Fildiş, Marmara Üniversitesi Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Dergisi’nde yayınlanan makalelerinde Türkiye’de cinsiyet algısı, şiddet gibi konularda medyanın benimsediği eril dilden yola çıkıyor. “Türkiye’de Cinsiyet Eşitliği Söylemi ve Uygulamaları: Karşılaştırmalı Analiz” başlıklı çalışmada Türkiye’deki ve medyadaki cinsiyetçi algı söylem analizi yöntemiyle inceleniyor, Küresel Cinsiyet Farkı Endeksi’nde(2020) başta gelen sırasıyla İzlanda, […]

Dr. Esra Saniye Tuncer’in makalesi “Reklamda Kadın Temsiliyeti ve Cinsiyetçi Örüntüler: Perfectha Filler ve Nokia Reklam Metni Örnekleri Üzerinden Göstergebilimsel Bir Analiz”, kadın temsiline yer veren reklam metinlerini göstergebilimsel yöntemle analiz ederek reklamlardaki cinsiyetçi örüntüleri yorumluyor. Akdeniz Kadın Araştırmaları ve Toplumsal Cinsiyet Dergisi’nde yayınlanan makale reklam metinlerinde toplumsal cinsiyet bağlamında geleneksel mitlere uygun kadın imgelerine […]

Arş. Gör. Dr. Duygu Altınoluk’un “Eril Sahada Kadın Araştırmacı Olmak: İkilemler, Çelişkiler, Karşılaşmalar ve Çarpışmalar” başlıklı makalesi Akdeniz Kadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Dergisi’nde yayınlandı. Makale feminist araştırmalarda kadınların yaşadığı konumlanma konusu bağlamında deneyimlerini inceliyor. Feminist araştırma literatürü üzerinden araştırmacı olarak deneyimlerini inceleyen Altınoluk, akademi geleneği içerisinde yer alan hem kadın hem de erkek akademisyenlerle […]

Deniz Mutlu Taşyürek, Ruth M. Pettis’in glbtqarchieve.com web sitesinde yayınlanan “Gay and Lesbian Bookstores” adlı metnini KaosGL.org için Türkçeleştirdi.   1970’lerde eşcinsel ve feminist edebiyatın serpilip gelişmesi ile eş zamanlı olarak, bağımsız gey ve lezbiyen kitapçılardan oluşan bir ağ ortaya çıktı. Bu ağdaki dükkanların çoğu geylere dönük erotik eserler sunuyordu. Ancak, daha önceki yılların cinsel […]

Kadın çalışmaları literatüründe “femicide” olarak kullanılan kadın cinayeti olgusu, kadınların, kadın olmalarından dolayı eril şiddet yoluyla öldürülmelerini ifade eder. Kadınlar başta eşleri, eski eşleri, birlikte olduğu erkekler gibi en yakınlarındaki ya da hiç tanımadıkları erkekler tarafından öldürülüyor. Kadın bedeni ve cinselliği üzerindeki eril denetim ve tahakküm, şeref ve namus adı altında evlilikte ve kamusal alanda […]

Toplumsal cinsiyet odaklı habercilik görece yeni bir kavram olsa da kökeni feminist yayıncılığına dayanıyor. “Kadınlar tarafından, kadınlar için” başlatılan feminist yayıncılık, toplumsal cinsiyet odaklı haberciliği esas alıyor ve gazetecilerin habere kadınları ve LGBTİ+’ları dikkate alarak bakmasını öneriyor. Elif Akgül, Feminist Bellek’teki Toplumsal Cinsiyet Odaklı Habercilik başlıklı makalesinde Türkiye’deki kadın yayıncılığını 1913’te Kadınlar Dünyası dergisinden alarak […]

“Beden-iktidar ekseninde medya söylemleri: Haberlerde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve kadın” yüksek lisans tezi, beden ve iktidar arasındaki ilişkide medya söylemlerinin yerini ve anlamını araştırıyor. Biyopolitika ve biyoiktidar kavramınlarınıı kadın özelinde düşünen tez, 2011 yılında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın kurulmasının biyopolitik boyutunu ve kuruluşunun ana akım medya tarafından haberleştirilmesinde kullanılan söylemler inceleniyor. 2011 […]

Heteronormativite, ataerkil toplumların en büyük problemlerinden biridir. Doğal, verili zannedilen bu kurgu ve cinsiyet rejimi yaşamın tüm alanlarını şekillendirmektedir. Buradan hareketle özellikle transgender bireyler cinsiyet kimliği ayrımcılığı ve ölümlerle (cinayet, intihar) karşı karşıyadır. Medya da cinsiyet rejimini doğallaştırıp yeniden üretirken, norm dışı addedilen bedenleri ve cinsiyet kimliklerini dışa atan ideolojik bir aygıt görevi görmektedir. Bu […]

Kadın cinayetlerine ilişkin mevcut istatistikler kadınları hedef alan sessiz sedasız sürdürülen bir savaşın cinsiyetli yapısını ve medya temsilini ortaya koymaktadır. Bu çalışma; söz konusu savaşın varlığına yönelik farkındalık yaratmak ve medyanın haber söylemleriyle kadın cinayetlerini sıradanlaştırmasına karşı harekete geçerek mevcut sorunu, sosyal hizmetin bütüncül bakış açısıyla internet haberleri üzerinden değerlendirmeyi amaçlamaktadır. 2018 yılında yaşanan ve […]

Medya, artık toplumsal yaşantının her alanında yer almaktadır. Yaşanan bu değişimle birlikte, medya bireylerin düşüncelerinin, davranışlarının ve değer yargılarının oluşumunda önemli bir role sahip olmuştur. Bedenin medyada temsil ediliş biçimi açısından bakıldığında, medyanın sahip olduğu bu önemli rolün kadınların toplumsal konumunun belirlenmesinde de etkili olduğunu söylemek mümkündür. Bu alanda gerçekleştirilen pek çok araştırmada da belirtildiği […]

Kadınların zayıf bir cinsel kimlik olarak kültürel yapılandırılmasında pek çok faktör rol oynamaktadır. Kültürel, ekonomik ya da ideolojik yapılar içinde kadınlar, değişmez bir kuralcasına toplumsal cinsiyet eşitsizliğindeki zayıf halkayı oluşturmaktadırlar. Kültür tarihi boyunca kadına yönelik söylemlerin nasıl ve hangi yollarla iletildiğinin araştırılması cinsiyete yönelik ayrımcılığın nedenlerini görebilmek açısından önemlidir. Bu bakımdan medyadaki metin ve görsellerin […]

Bu analizin amacı, kadına şiddet, ve onun uç örneği olan kadın cinayetleri, dünyada ve Türkiye’de sık görülen sorunlardır. Bu sorunları yaratan faktörleri ve neden bazı bölgelerde diğerlerine göre daha çok kadının öldürüldüğünü anlamak daha etkili çözümler üretmeye yardımcı olabilir. Literatüre katkı: Bu makalede “neden Türkiye’nin bazı bölgelerinde diğerlerine göre daha çok kadın cinayeti işleniyor” sorusunu […]

Kadınların hayat pratiklerinde mütemadiyen yüzleşmek zorunda kaldığı ayrımcılık, günümüz dünyasında süregiden eşitsizliklerin en yaygın olanlarından biridir. Toplum hayatındaki bu eşitsizliği dönüştürmeyi ve ayrımcılığı sona erdirmeyi amaçlayan mücadelelerin uzun bir tarihi vardır. “Kadının insan hakları mücadelesi” olarak 18. yüzyıl sonlarında yükselen mücadeleler 19. yüzyıl boyunca sürmüştür. 1960’lı yıllarla birlikte bu mücadele, “kadının özgürlükleri mücadelesine” dönüşür. 1990’lı […]

İnternetin hayatımıza girmesiyle birlikte pek çok alanda olduğu gibi habercilik pratiklerinde de önemli değişimler olmuştur. İnternet gazetesi denilen çevrimiçi habercilik yapmaya imkân tanıyan yeni bir medya türü ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada yeni bir medya türü olarak görülen internet gazetesi ve temsil konu edilmiştir. Özellikle internet gazetelerinde cinsiyet kimliklerinin nasıl inşa edildiği sorusuna cevap aranmaktadır.Bu çalışma kapsamında, internet gazetelerinde cinsiyet kimliklerinin görünürlük seviyesini, hangi […]

Toplumsal cinsiyet eşitsizliği, geleneğin ve dinin baskın olduğu ataerkil kültürlerde önemli sorun alanlarından biridir. Sorunun çözüm yollarından biri kadınların, gündelik yaşam deneyimleri içerisinde maruz kaldıkları ayrımcı ve baskıcı tutuma karşı güçlendirilmeleridir. Bu araştırmada, kadınların medya kullanım tercih ve sıklıklarının belirlenmesi, söz konusu tercihler ile toplumsal cinsiyet eşitliği tutumları arasındaki ilişkinin ortaya konması amaçlanmıştır. Manisa kent […]

İş yaşam dengesi farklı bilimsel disiplinlerin ilgi alanına giren ve bireysel, toplumsal ve örgütsel boyutlara sahip olan bir sosyal politika sorunu olarak akademik gündemde yer bulmaktadır. İş ve iş-dışı yaşamın kalitesini arttırma çabalarıyla beraber devam eden iş-yaşam dengesi tartışması, hem ulusal ve hem de uluslararası düzlemde giderek önem kazanmaktadır. Bu kavram, iş ve aile yaşamının […]

Gerek dünyada gerek ülkemizde medyada kadının kullanımı sık rastlanan bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Kadınların toplumsal, kültürel ve siyasal olarak televizyonda konumlandırılmış biçimi çeşitli televizyon programlarına, haber ve tartışma programlarına, reklamlara, dizilere, filmlere yansı-maktadır. Medyada kadına hem tüketici olarak hem de tüketimde kullanılan bir nesne olarak çok fazlayer verilmektedir. Bu makalede, gazetelerde, televizyonlarda, reklamlarda ve dergilerde kadınların yer alış biçimleri irdelenmiştir. […]

Gerek dünyada gerek ülkemizde medyada kadının kullanımı sık rastlanan bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Kadınların toplumsal, kültürel ve siyasal olarak televizyonda konumlandırılmış biçimi çeşitli televizyon programlarına, haber ve tartışma programlarına, reklamlara, dizilere, filmlere yansımaktadır. Medyada kadına hem tüketici olarak hem de tüketimde kullanılan bir nesne olarak çok fazla yer verilmektedir. Bu çalışmada, gazetelerde, televizyonlarda, reklamlarda […]

Bugün küresel ölçekte yaşanan en büyük toplumsal problemlerden biri toplumsal cinsiyet eşitsizliğidir. Kadın ve erkeğin toplumdaki rollerine işaret eden toplumsal cinsiyet kalıpları, toplum tarafından cinsiyetin belirli yargılara göre şekillendirilmesiyle oluşur. Kadın ve erkek için uygun olan rolleri belirleyen bu sosyal kavram, toplumda kadın-erkek eşitsizliğine sebebiyet vermekte, kadının toplumdaki rolünü ikincilleştirmektedir. Toplumsal cinsiyet rollerinin ve cinsiyet […]

Türkiye medyası yasama, yürütme ve yargı organlarından sonra 4. güç olarak adlandırıldığı konum itibariyle toplum üzerindeki etkisini pekiştirirken ve toplumsal belirleyicilik rolünü daha da güçlendirirken, toplumda ötekileştirilmiş gruplara karşı takındığı tavır ve kullandığı dil yüzünden bu grupların yanlış temsillerini izleyicilere yansıtmakta ve sonuç olarak ötekileştirilenlerin yaşadıkları mağduriyeti arttırıyor. Ana akım medyaya alternatif olarak ortaya çıkan […]

“Bu çalışma Türkiye’nin medya üzerinden toplumsal göç sorununa bakış açısını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Makale, ayrıca göçmenlerin uyum çalışmalarına uluslararası çözümler bulabilmek için medyanın toplumsal sorumluluğunu hatırlatmaktadır. Bu amaçla, yeni medya haber metinleri söylem analizi yöntemi kullanılarak incelenmiştir. İncelenen haber metinleri ile göçmenler konusunun hükümet politikalarını ve politikacıların geleceğini belirleyebilecek kadar önemli bir soruna dönüştüğü tespit […]

“Alımlama çalışmaları, medya mesajı ile izleyici arasındaki etkileşimi konu ederek izleyiciyi anlam üreticisi olarak kabul eder. Çalışma, benzer demografik özelliklere sahip iki grup izleyicinin, diziler, haber bültenleri, gerçeklik televizyonu gibi televizyon programlarında kadın karakterleri nasıl alımladıklarını tespit etmek ve karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Araştırmaya katılan kadınların her birinin, izledikleri dizi ve haber programlarında kadının, ailesi içerisinde kocası […]

“Çalışmada medya okuryazarlığı uygulamalarının, toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamaya yönelik çalışmalara katkısının ele alınması amaçlanmıştır. Bu amaçla kadınların medyada temsil ediliş biçimlerinden yola çıkılarak, medya okuryazarlığı kavramı irdelenmiş ve medya okuryazarlığı dersi kapsamında kullanılan materyallerin metinlerine ilişkin inceleme ve medya okuryazarlığı dersi veren öğretmenlerle gerçekleştirilen derinlemesine görüşmeleri de kapsayacak şekilde Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde gelişen Türkiye’deki […]

“Medya, günümüzde kadın bedeni üzerinden cinsellik öğesini yoğun biçimde sunmakta, böylece yerleşik toplumsal cinsiyet kalıpları doğrultusunda okurlarını yönlendirebilmektedir. Bu çalışmanın amacını “Antalya’ya yönelik yayın yapan gazetelerde ‘yabancı kadınlar’ nasıl temsil edilmektedir” sorusu oluşturmaktadır.”

“Çalışma ile MEDİZ’in faaliyetlerinin genişleyerek devam etmesinin ve toplumsal cinsiyet eşitliği için çalışan tüm kuruluşların konuya önem verip konuyu gündemlerine almalarının medyada cinsiyete dayalı ayrımcılıkla mücadelede kilit bir role sahip olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. “

Bu çalışmada, iletişim alanındaki hak haberciliğine dair kuramsal altyapıdan hareketle, kadın odaklı habercilik bağlamında Türkiye’nin ilk ve tek örneği olan Jin Haber Ajansı (JİNHA) konu ediliyor ve JİNHA vasıtasıyla, ana akım medyanın cinsiyetçi dilinde çatlaklar yaratabilme, kadın haklarını gözeten, alternatif bir haber dili oluşturabilme imkânı üzerine değerlendirme yapılıyor. 

“Bu makalede medyanın rolü Radikal gazetesi örneğinde ele alınmaktadır. İlk olarak dünyadaki ve Türkiye’deki görünümleriyle kadın cinayeti olgusu sosyolojik olarak değerlendirilmektedir. İkinci olarak, Radikal gazetesinde 2013 yılında yayınlanan 79 aile içi şiddet temelli kadın cinayeti haberinin haber değeri ve haber yapma biçimi sorgulanmaktadır. Kadın cinayeti haberlerinin başlık ve metinleri içerik analizi tekniğiyle değerlendirilerek, Radikal gazetesi […]

7 Ekim ve 20 Ekim 2011 tarihleri arasında yayınlanan ve bu dönemde tiraj açısından en yüksek orana sahip Zaman, Posta, Hürriyet, Sabah ve HaberTürk gazetelerinde (Medyatava 2012) yer alan şiddet olaylarına ilişkin haberler incelenmiştir. Çalışma, kadına/erkeğe yönelik şiddet ve kadının/erkeğin uyguladığı şiddete ilişkin haber metinleri ve haber fotoğraflarıyla sınırlıdır. Metin analizinde, eleştirel söylem çözümlemelerinden yola […]