Ankara’da Kriz Merkezi’nde çalışanların %97’si kadınlardan oluşuyor.

Ankara Büyükşehir Belediyesi, evlere temizliğe giden kadın işçilere ve emeklilikte yaşa takılanlara (EYT’lilere) nakit ve gıda yardımı programları uyguladı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Koronavirüs ile mücadelede alınabilecek bireysel önlemlere ilişkin Türkçe, İngilizce, Arapça, Farsça ve Kürtçe olmak üzere 5 dilde bilgilendirici animasyon hazırladı.

İzmir Büyükşehir Belediyesi, başvuruda bulunan kadınlara ve diğer dezavantajlı gruplara gıda ve hijyen paketleri dağıtıldı.

Yine İzmir’de belediye, Kadın Çalışmaları Şube Müdürlüğü bünyesinde bu dönemde şiddete uğrayan ve barınma ihtiyacı olan kadınlara geçici barınma hizmeti sağlayacak merkezi açtı. Bu süreçte 11 kadın 5 çocuk hizmet aldı.

Bilgiler, Kadın Koalisyonu’nun hazırladığı “Belediyelerin Pandemi Haritası”ndan…

Şimdilik il ve ilçe olmak üzere 30 belediyenin pandemideki çalışmalarına odaklanan harita, Türkiye’deki belediyelerin kadın, LGBTİ+’ların ihtiyaçlarına yönelik çalışmalarını da görmeye olanak sağlıyor.

Örneğin, “Belediyelerin Pandemi Haritası”nda bir kente tıkladığınızda Kadın Koalisyonu’nunca hazırlanmış 12 eşitlikçi politikanın ne kadarı gerçekleştirilmiş bunu görebiliyorsunuz. Üstelik, 12 eşitlik politikasına göre kategori edilen kentlerdeki eşitlikçi politikaları harita üzerindeki renklerle netleştirebiliyorsunuz.

TIKLAYIN – Belediyeler ve pandemi haritasını inceleyin

“Yoksulluk ve yoksunluk hane hane farklılık gösteriyor”

Haritada bir kentin rengi mora doğru gidiyorsa, 12 eşitlik politikasına yaklaştığı, renk beyaza yaklaştıkça uzaklaştığı anlamına geliyor.

Her kentte kadınların şiddetle ilgili arayabilecekleri telefon numaralarının da yer aldığı “Pandemi Haritası” ile belediyelerin kadınların farklı sorunlarını, ihtiyaçlarını görmesini, mevcut çalışma ve hizmetlerden daha fazla kadının haberdar olup yararlanmasını amaçlamışlar. Yoksulluk ve yoksunluğun hane hane hatta hane içinde farklılık gösterdiğini” gözler önüne seren harita üzerinden belediyelere “Daha çok eşitlikçi politika” diye seslenmek mümkün.

Pek çok belediye standart destek yapmış

Kadın Koalisyonu’ndan İlknur Üstün, incelenen 30 belediyeye yeni belediyelerin de ekleneceğini, çalışmaya devam ettiklerini belirterek şu bilgileri verdi:

Yurttaş katılımı: Harita “katılım” ile başlıyor. “Hayatımızı biz olmadan düzenleyen uzmanlar kuruluyla kriz aşılamaz, salgınla başedilemez” diyor ve yurttaş katılımını sorgulayıp belediyelere soruyorlar: Pandemi kurullarında kadın örgütleri ve LGBTİ+ örgütleri var mı, yaşlı kadınlara yer verildi mi?

Ekonomik kriz: Salgının hayatımıza girmesiyle herkesi aynı biçimde etkilemediğini de çok kısa sürede gördük. Eve kapanmanın da çalışmak zorunda olup kapanamamanın da kadınların hayatı için sorunları katmerlediği sonuçları oldu.

Evdeki bakım yükünün artmasından, çocuklara bakacak kimse olmadığı için işe ya da yiyecek almaya gidememeye, şiddet görüp sesini ulaştıracak telefon da başvuracak yer de bulamamaya daha birçok mesele. Salgın, hayatımıza yeni sorunlar getirdiği gibi var olanları katladı. Bizim hiçbir dahlimiz olmadan alınan “tedbir kararları, düzenlemeler” de bunları görmekten, çözmekten çok uzak oldu.

Kriz, yine ve bu kez de eşitsizliği derinleştirdi. Biz de bunu dert edip Kadın Koalisyonu’nda, gündelik hayatımıza doğrudan dokunabilen, çok çok önemli olduğunu düşündüğümüz belediyelerin dikkatini eşitlikçi politikalara bir kez daha çekelim dedik. Memleketin dört bir yanından onlarca kadının hummalı çalışması,  insan hakları örgütlerinden, derin yoksulluk ağından, kooperatiflerden, belediyelerden çok farklı ağlardan kadınların katkılarıyla gerçekleştirdik bu çalışmayı. Gerçekleştirmeye de devam ediyoruz.

Tek tip kadınlık yok

12 Eşitlikçi politika: İlk olarak 30 belediyenin pandemi dönemindeki çalışmalarına toplumsal cinsiyet eşitliği açısından baktık. Belediyeler, kimin, nerede, hangi koşullarda yaşadığını biliyor, buna göre hizmetleri çeşitlendiriyor mu, diye sorduk. Tek tip kadınlık olmadığının altını çizdik; dili, cinsel kimliği, yaşı, ekonomik koşulları, yalnız olup olmadığı…” “12 alan belirledik; katılıma da baktık, belediyenin kadına yönelik şiddetle ilgili ne yaptığına da.

Barınma, bakım desteği konusunda ne yaptığına da baktık, ekonomik desteğe de. 12 eşitlikçi politika üzerinden kentleri bu kategorileri sağlayanlar arasında numaralandırdık. Örneğin 1-2’sini uygulayanların rengi haritada beyaz mesela ama 12 eşitlikçi politikanın büyük kısmını uygulayanların rengi giderek mor oluyor. Eşitlikçi politikalar arttıkça o kentin rengi de haritada daha mor görünüyor.

Yalnız ebeveynlerin sayısı az değil

Belediyelerin destekleri: Pek çok belediye standart gıda kolisi desteğinde bulunmuş, bazıları belirlediğimiz alanlarda hiçbir şey yapmamış, bunu gördük. Bebekli evlere mama, kadınların olduğu evlere hijyen pedi çok zor bir şey değil ama ne bebekli evleri biliyor, ne mama ihtiyacını görüyorlar. Bazı yerlerde de kadınların hijyen pedine ihtiyacı olacağı akıl bile edilmiyor. Yalnız ebeveyn kadınların hiç az sayıda olmadığını, çok zor durumda olduklarını kadın örgütlerinin çalışmalarından biliyorduk. Bazılarının bu dönemde evsizlikle karşı karşıya kaldığını da.”

İyi örnekler: Bazı belediyelerde ihtiyaçların çeşitliliğine göre gerçekleştirilmiş hizmetler gördük. Bunları haritaya yerleştirdik. Bu dönemde şiddetle mücadeleden vazgeçmeyen belediyelerin varlığı da önemliydi.

Belediyelerin toplumsal cinsiyete bakışı pandemiye bakışını da gösteriyor

Eskişehir Büyükşehir Belediyesi damacana su ve ekmek dağıtımını yaparken kadınlara yönelik şiddetle mücadele kapsamında kadınların ihtiyaç duyabileceği kurum ve kuruluşların iletişim bilgilerini içeren broşürleri de yaygınlaştırdı.  Bu belediyelerde kadınların varlığını görmek şaşırtıcı olmadı.

Şunu belirtmem gerekir ki, belediyenin pandemiye kadar toplumsal cinsiyet konusunda, kadınlar konusunda politikaları, uygulamaları nasılsa pandemideki hali de öyle oluyor. Eğer belediyenin zaten kadınları ve onların meselelerini dışlayan bir yapısı varsa pandemide bu, kadınların hayatına katlanarak sorunlar yumağı biçiminde yansıyor. Bunu değiştirmek, olup biteni görüp göstermeyi gerektiriyor, biz de öyle yapıyoruz.