Bia
TOPLUMSAL CİNSİYET ODAKLI HAK HABERCİLİĞİ NEDİR
Toplumsal cinsiyet, bireyin fiziksel cinsiyetinden öte içinde yaşadığı toplumda sosyo-kültürel olarak var edilmiş özel kimliğidir. Toplumsal cinsiyet odaklı habercilik, kadınlara ve erkeklere belirli roller ile farklı görev ve sorumluluklar yükleyen ve bu yolla cinsiyetler arası eşitsizliğe yol açan toplumsal cinsiyeti ve kalıp yargıları sorgulayan, kadınlarla erkekleri eşit temsil eden, toplumsal cinsiyet eşitliğinin ana-akımlaştırılmasına hizmet eden bir gazetecilik anlayışını temsil eder. Bu yaklaşımıyla, hak haberciliğinin temelini oluşturan toplumsal cinsiyet odaklı habercilik, cinsiyet, cinsel yönelim ve cinsiyet kimlikleri üzerinden ötekileştirilenlerin uğradıkları hak ihlallerini haberleştirir ve takip eder, kapsayıcı ve ayrımcılık karşıtı bir yaklaşımla, haklar konusunda farkındalık yaratmayı hedefler.
Devamını Oku

Rehberler

Tümü

Dr. Ayşe Kaşıkırık , Irmak Çil Arslan

2025

Türkçe

Yanındayız Derneği’nin, iş dünyasında toplumsal cinsiyet eşitliğini geliştirmeye yönelik kararlı adımlar atmak amacıyla, İsveç Başkonsolosluğu’nun desteğiyle bir yıl süreyle “İşimizde Eşitiz adıyla hayata geçirdiği bu proje, özellikle erkek egemen sektörlerde faaliyet gösteren firmalarla yürütülmüş, erkek çalışanların toplumsal cinsiyet eşitliği konusundaki farkındalığını artırmayı ve onları değişimin aktif bir parçası haline getirmeyi hedefliyor. Toplumsal cinsiyet eşitliği yalnızca […]

Kaos GL

Aralık 2024

Türkçe

Kaos GL, LGBTİ+ hakları odaklı habercilik yaparken nelere dikkat edilmesi gerektiğini açıklayan bir rehber yayınladı. “LGBTİ+ Haberciliği Rehberi”, gazeteciler için başucu kitabı olmaya aday. Rehberde, raporlar üzerinden Türkiye’de LGBTİ+ haklarındaki güncel durum ve medyada LGBTİ+ temsili aktarılıyor. Dünden bugüne medyadaki temsilin nasıl değiştiğini haber örnekleri üzerinden inceleyen raporun “Ne yapmalı” bölümünde gazeteciler için pratik öneriler […]

UN Women

2024

Türkçe

Soru Cevaplarla Şiddetle Mücadele Rehberi, şiddete maruz kalan kadınların bilgi ve kaynaklarla güçlendirilmesi amacıyla hazırlanmış kapsamlı bir broşürdür. Bu kılavuz, şiddete ilişkin sık sorulan sorulara net ve pratik yanıtlar vererek, şiddete maruz kalan veya maruz kalmış birinin ne yapması gerektiğine dair öneriler sunuyor. Acil yardım aramaktan yasal seçenekleri anlamaya, destek sistemlerinde gezinmeye ve güvenlik önlemlerini […]

Kadın Koalisyonu

11 Ekim 2024

Türkçe, İngilizce

Bu rehber, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne taraf olması nedeniyle çekilme kararına rağmen #İstanbulSözleşmesi ‘ni uygulama yükümlülüğünü ortaya koyuyor. İstanbul Sözleşmesi’nin Türkiye’deki hukuki ve politik öneminin altını çizerek kadın hakları savunucularına, yargı mensuplarına ve kadınlara yönelik şiddetle mücadele edenlere Sözleşme’nin etkili bir araç olarak nasıl kullanılabileceğini gösteriyor. Türkiye’de ve dünyada haklarından, eşitlik ve özgürlük talebinden […]

CEİD YAYINLARI

Ağustos 2024

Türkçe

Spor sahalarında güçlü kadın sporcu kimliklerinin sesleri her geçen gün daha da yükselirken, kadın ve spor örgütleri güçlerini birleştirerek daha fazla kadının ve kız çocuğunun güvenli ve eşitlikçi ortamlarda spor yapabilmeleri için çalışmaya devam ediyor. Bu çalışmalarda eski ve yeni kadın sporcular, antrenörler, hakemler, teknik ekipler de yer alıyor. Önceki CEID Raporlarıyla kıyaslandığında, özellikle spor […]

Oğulcan Yediveren

2023

Türkçe

Bu kılavuz, LGBTQİA+ toplulukları ve toplumsal baskı altındaki daha geniş gruplarla çalışan araştırmacılara, akademisyenlere ve profesyonellere, mevcut eşitsizliklerin yeniden oluşmasını önlemek amacıyla veri toplarken, analiz ederken ve sunarken cinsiyet ötesi ve kesişimsel yaklaşımları uygulama konusunda rehberlik ve destek sağlıyor. Kılavuzda sunulan öneriler, Türkiye’de LGBTQİA+ bireyleri hedef alan çalışmalarda yer alan araştırmacıların katılımıyla gerçekleştirilen odak grup […]

Araştırma - Analiz

Tümü

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Ofisi

15 Eylül 2025

Türkçe, İngilizce

Fotoğraf: Canva Rapora göre, interseks çocuklar çoğunlukla rızaları olmadan geri dönüşü olmayan ameliyatlara maruz kalıyor. Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Ofisi, intersekslerin dünya çapında yaşadığı deneyimleri, karşılaştıkları zorlukları ve hak ihlallerini detaylı şekilde ortaya koyan kapsamlı bir rapor yayımladı. Kaos GL’de yer alan habere göre, A/HRC/60/50 numaralı rapor, “İnterseks kişilere karşı ayrımcı yasalar […]

3 Eylül 2025

Türkçe

Fotoğraf: csgorselarsiv.org Eğer ifşaların biçiminden rahatsızlık duyuluyorsa, önce bu yapısal cinsiyetçi ve kadın düşmanı düzeni değiştirmeye cesaret etmeniz gerekmez mi? Kadınların yaşadıkları tacizleri dayanışma içinde ifşa etmeleriyle birlikte yeniden alevlenen tartışmalar, Türkiye’de feminist mücadelenin en önemli kazanımlarından biri olan “kadının beyanı esastır” ilkesinin, ataerkil zihniyet ve onun en kadim pratiklerinden olan mizojini (kadın düşmanlığı) ile […]

Kırmızı Şemsiye Cinsel Sağlık ve İnsan Hakları Derneği

2025

Türkçe

Rapor, Türkiye’de seks işçilerine yönelik cinsel şiddetin boyutlarını ve bu şiddetin etkilerini ortaya koyarken aynı zamanda seks işçilerinin temel haklara erişim durumlarını ele alıyor. Seks işçilerinin kendi deneyimlerine dayalı anlatımlarından derlenen raporda İstanbul, Ankara, Mersin, Gaziantep, İzmir ve Eskişehir’den toplam 49 kişi ile görüşüldü. Araştırmaya katılan seks işçilerinin büyük çoğunluğu trans kadınlar oldu. Araştırmaya katılan […]

TESEV Yayınları

2025

Türkçe

Bu raporda önce Türkiye’de işgücü piyasasının mevcut durumu, var olan toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini ortaya koyarak ele alınacaktır. Sonra kadın istihdamını artırmaya yönelik resmî politikalara yer verilecektir. Ardından eşitlikçi ve sürdürülebilir bir kalkınma ve gelecek için bakım işlerinin toplumsal bir sorumluluk olarak kavranmasına ve yeşil işler ile dijital işlerin kadın istihdamı açısından taşıdığı fırsatlara dair tartışmalara […]

Ayşe Özçelik

8 Mayıs 2025

Türkçe

Kadınların zamanı sürekli bölünen, kesintiye uğrayan ve ev içi emek ile bakım yükümlülüklerinin içinde eriyen bir zamandır. “Kendilerine ait zaman” onlar için çoğu zaman ‘araya sıkıştırılmış’ veya ‘çekip alınmış’ anlardan ibarettir; dinlenme ya da keyif, tam anlamıyla serbest değil, emekle kuşatılmıştır. Yukarıdaki tablo Belçikalı ressam Léon de Smet’e ait. Eseri paylaşan sanat tarihçisi Richard Morris […]

Kaos GL ve 17 Mayıs Derneği

20 Mart 2025

Türkçe

  Kaos GL ve 17 Mayıs derneklerinin yürüttüğü LGBTİ+’lara İlişkin Algı Araştırması’na göre; Türkiye’de en büyük tehdit, yolsuzlukla mücadele kanunlarının etkin ve doğru kullanılmaması. Kaos GL ve 17 Mayıs derneklerinin yürüttüğü LGBTİ+’lara İlişkin Algı Araştırması, Türkiye’de LGBTİ+’lara yönelik tutum ve algıyı ölçüyor. Bir ilk olma özelliği taşıyan araştırma Türkiye’deki tehdit algılarına ve ayrımcılık algısına da […]

Söyleşiler

Tümü

Evrim Kepenek

15 Eylül 2025

Türkçe

Dr. Fulya Kama Özelkan “İfşa hem büyük bir güç hem de kırılgan bir alan; dönüştürücü olabilmesi dayanışma ağlarına bağlı” diyor. Dr. Fulya Kama Özelkan, “Türkiye’de #MeToo Hareketi: Çevrimiçi ve Çevrimdışı Feminist Aktivizmin Kesişen Süreklilikleri” başlıklı tezinde, #MeToo’nun Türkiye’de nasıl bir kırılma anı yarattığını dijital mecralarda yükselen ifşaların mahkeme salonlarına, sendikalara ve setlere uzanan somut dönüşümlere […]

21 Temmuz 2025

Türkçe

Fotoğraf: Çatlak Zemin 1994 yılından itibaren dergi olarak yayınlanan, 2006’da ise internette yayın hayatına başlayan Kaos GL, İstanbul 9. Sulh Ceza Hakimliği’nin 21 Haziran 2025 Cumartesi aldığı kararla erişime kapatıldı. Kaos GL’nin sansürlenmesi son yıllarda LGBTİ+ varlığına, görünürlüğüne ve örgütlü hareketine yönelen sistematik devlet baskısının bir adımı. Biz bu yasağı; Onur Yürüyüşleri’nin ve Trans Onur […]

Haberler

Tümü

Laura Bates

3 Ekim 2025

Türkçe, İngilizce

Fotoğraf: Canva Bu haberi the guardian’dan Beyza Köz çevirdi. Yapay zekâ için gerekli çip pazarına hâkim olan Kaliforniya merkezli Nvidia, dünyanın en değerli şirketi haline geldi. Yapay zekâ kadınlara yönelik şiddetin yeni bir çağını başlatıyor. Toplum farkında olmadan bir kâbusa sürükleniyor. Yapay zekâya yönelik küresel yatırımlar baş döndürücü bir hızla artıyor; şirketler ve devletler, yeni […]

11 Eylül 2025

Türkçe

Fotoğraf: csgorselarsiv.org “Kadınlar bir kez daha ‘YETER!’ diyerek maruz bırakıldıkları psikolojik, fiziksel ve cinsel şiddeti ifşalar yoluyla dile getirdiler. Bu sesin duymazdan gelinmesine ve unutturulmasına izin vermeyeceğiz.” İfşalarla bir kez daha gündeme gelen kadınlara yönelik cinsel şiddet, taciz ve ayrımcılığa karşı, 206 kadın+ edebiyatçı yayıncılık sektörünü tüm bileşenleriyle etkin ve acil tutum almaya çağırdı. Kadın+ […]

15 Ağustos 2025

Türkçe

Kadın hakları savunucuları ve muhalefet temsilcileri, hutbede kullanılan ifadelerin laik hukuk düzenine, eşitlik ilkesine ve kadınların kazanılmış haklarına saldırı olduğunu belirterek, Diyanet’e yasal sınırlarına dönme çağrısı yaptı. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 15 Ağustos 2025 tarihli Cuma hutbesinde “kul hakkı” kavramı işlenirken, miras paylaşımına ilişkin sözler kadın örgütlerinin tepkisine neden oldu. Hutbede, “Karşılıklı rıza olmadan Yüce Rabbimizin […]

31 Temmuz 2025

Türkçe

Görsel:Pixabay Ayrımcı test uygulaması “biyolojik kadınlığı” ölçmeyi amaçlıyor. Dünya Atletizm Federasyonu, 13 Eylül’de Japonya’nın başkenti Tokyo’da başlayacak olan Dünya Şampiyonası öncesinde kadın kategorisinde yarışacak tüm sporculara “biyolojik cinsiyet testi” zorunluluğu getirdi. 1 Eylül’de yürürlüğe girecek yeni düzenlemeye göre, kadın kategorisinde yarışmak isteyen tüm sporculara Y kromozomunu “tespit etmeye” yönelik SRY (Sex-determining Region Y) gen testi […]

20 Temmuz 2025

Türkçe

Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu yönetmelikteki değişikliği eleştirdi: “Sorun çözmez” Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi’ne bağlı Kadın Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin adı ve faaliyet alanlarını tanımlayan yönetmelik değiştirildi. 20 Temmuz 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan yeni yönetmelikle merkezin adı “Kadın ve Aile Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi” olarak güncellendi. 3 Haziran 2024’te yayımlanan ve yürürlükte olan […]

30 Haziran 2025

Türkçe

Fotoğraf: Evrensel Raporda, Uluslararası Ceza Mahkemesi Roma Statüsü’nün 6. ve 7. maddeleri uyarınca bu suçların soykırım suçları kapsamında değerlendirilmesi talep ediliyor. Suriye’de özellikle Batı bölgelerinde yaşayan Alevi kadınlar sistematik şiddetin hedefi haline geliyor. Suriye Kadın İnisiyatifi tarafından yayımlanan son rapor, Mart 2025’ten bu yana aralarında çocukların da bulunduğu en az 90 Alevi kadın ve kızın […]